تفسیر هستی‌شناختی از عینیت اندیشه نزد فرگه

Authors

  • محمدرضا قربانی دانشجوی دکتری فلسفۀ محض، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران
  • موسی اکرمی دانشیار گروه فلسفۀ علم، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی تهران.
Abstract:

به طور کلی، دو دیدگاه رایج در تفسیر مفهوم عینیت از نظر فرگه وجود دارد. دیدگاه نخست، عینیت را در قلمرو هستی‌شناسی مطرح می‌کند که مستقل از هر چیزی حتی خرد است. بر همین اساس، می‌توان فلسفۀ فرگه را فلسفه‌ای واقع‌گرا ‌خواند. در مقابل، دیدگاه دوم عینیت یا امر عینی را در قلمرو شناخت‌شناسی مطرح می‌کند که همچون امری بیناذهنی برای خرد در دسترس است. در این مقاله، پس از شرح برخی از مفاهیم بنیادین فلسفۀ فرگه به بحث دربارۀ عینیت اندیشه در نگرش او می‌پردازیم. بدین‌ترتیب که دو دیدگاه مذکور را در برابر یکدیگر قرار داده، نشان می‌دهیم هر گونه تفسیری که امر عینی را بیناذهنی بداند به انگاره‌گرایی ترافرازین [/ایده‌ئالیسم استعلایی] کانت می‌انجامد و فرگه را فیلسوفی انتقادی، به معنای کانتی، معرفی می‌کند. این تفسیر، ضمن پدید‌ آوردی نارسایی نظری در کلیت تفکر فرگه، با فلسفۀ حساب او نیز ناسازگار است، چنان‌که، برای نمونه، فرگه معتقد است حساب به عنوان شاخه‌ای از منطق نمی‌تواند مبتنی بر شهود باشد. از این‌رو، ما ضمن اعتقاد به سازگاری درونی فلسفۀ حساب فرگه، با ارائۀ شواهد لازم، بر تفسیر هستی‌شناختی از عینیت اندیشه در نگرش او تأکید می‌کنیم. کلیدواژه‌ها:.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تفسیر هستی شناختی از عینیت اندیشه نزد فرگه

به طور کلی، دو دیدگاه رایج در تفسیر مفهوم عینیت از نظر فرگه وجود دارد. دیدگاه نخست، عینیت را در قلمرو هستی شناسی مطرح می کند که مستقل از هر چیزی حتی خرد است. بر همین اساس، می توان فلسفۀ فرگه را فلسفه ای واقع گرا خواند. در مقابل، دیدگاه دوم عینیت یا امر عینی را در قلمرو شناخت شناسی مطرح می کند که همچون امری بیناذهنی برای خرد در دسترس است. در این مقاله، پس از شرح برخی از مفاهیم بنیادین فلسفۀ فرگه...

full text

وجود نزد سهروردی و فرگه

شیخ شهاب الدین سهروردی، بنیان­گذار فلسفه اشراق، نوآوری­هایی ریشه­ای در فلسفۀ اسلامی دارد از جمله در بحث­ از انواع انگاره ها (مفاهیم). در این بحث ضمن نقد نگاه مشائی، انگاره­ها را به دو بخش حقیقی و اعتباری تقسیم می کند و وجود را  در دسته دوم قرار می دهد. دیدگاه فرگه در تقسیم انگاره ها به مرتبه یک و مرتبه دو و نظر او در باره انگاره وجود شباهت­های قابل توجهی به نظر سهروردی دارد. با این حال، تفاوت ه...

full text

تفسیر روانشناختی از کانت نزد فریز

از همان سال دوم پس از انتشار " نقد عقل محض " ، تفسیر تجربه گرا – روانشاختی از آن نیز آغاز گردید؛ نخستین این تفسیرها به " مرور گوتینگن "  مشهور است. این رویکرد تجربه گرا- روانشناختی اما در دهه آخر قرن هجدهم و اوائل قرن نوزدهم بود که با فریز، هربارت و بنکه با قوت بیشتری مطرح گردید. در این میان نقش فریز در طرح و اشاعه تفسیر روانشاختی از کانت، بسیار برجسته تر است. تفسیر روانشاختی بدان سبب که زمینه‌...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 14  issue 53

pages  73- 101

publication date 2012-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023